Niezwykle atrakcyjna cena importowanych towarów (np. z Chin) bywa pułapką, bo kiedy produkt z zagranicy jest sprzedawany na rynku unijnym znacznie taniej, niż wynosi jego normalna wartość w kraju producenta, możemy mieć do czynienia z dumpingiem i w grę wchodzi dodatkowa opłata, czyli cło antydumpingowe.

Czego dowiesz się z tego artykułu?

Tym razem przybliżamy specyfikę cła antydumpingowego ze szczególnym uwzględnieniem jego obecności w przypadku towarów z Chin. Analizujemy:

• Czym są procedury i cło antydumpingowe.
• Jakie są stawki ceł antydumpingowych i od czego zależą.
• Które z chińskich towarów są objęte cłem antydumpingowym i jak to sprawdzić w przypadku konkretnego produktu.
• Jak skutecznie nadać paczkę do Chin z epaka.pl.

Procedury antydumpingowe – co to takiego?

Postępowanie antydumpingowe nie jest stałym elementem krajobrazu celnego. To wysoce sformalizowany mechanizm dochodzeniowy, uruchamiany przez Komisję Europejską niemal wyłącznie w odpowiedzi na skargę złożoną przez unijnych producentów.

Mówiąc prościej: jest to alarm. Przemysł UE sygnalizuje, że importowane produkty z konkretnego kraju (rynek eksportu) są sprzedawane na rynku unijnym po cenach będących znacznie poniżej ich wartości rynkowej – tak nisko, że rodzime firmy produkcyjne tracą rentowność i są zmuszone do zwalniania pracowników lub zamykania swoich fabryk.

Od momentu złożenia skargi Komisja rozpoczyna szczegółowe postępowanie. Bada, czy:

1. Faktycznie doszło do dumpingu (czy cena eksportowa jest niższa niż cena tego samego produktu na rynku krajowym eksportera).
2. Przemysł UE poniósł „istotną szkodę” (nie wystarczy, że import jest tani, musi on realnie uderzać w europejskie firmy).
3. Istnieje związek przyczynowy między dumpingiem a szkodą.

Jeśli dochodzenie, trwające zazwyczaj od 12 do 15 miesięcy, potwierdzi te trzy elementy, Komisja nakłada środek zaradczy.

Cło antydumpingowe na importowane towary

Tym środkiem zaradczym jest właśnie cło antydumpingowe. Należy je rozumieć jako finansowy instrument obronny mający na celu ochronę krajowych producentów. To dodatkowa, często bardzo wysoka opłata, nakładana na konkretny produkt pochodzący z konkretnego kraju.

Główną informacją dla importera jest to, że cło antydumpingowe jest naliczane obok standardowej stawki celnej (tzw. cła erga omnes). Jeśli standardowe cło na dany produkt wynosi 8%, a cło antydumpingowe 40%, importer musi zapłacić obie te wartości.

Celem antydumpingu nie jest karanie eksportera ani zasilanie budżetu UE. Celem jest „wyrównanie szans” – podniesienie ceny importowanego towaru do poziomu, który niweluje szkodę ponoszoną przez lokalny przemysł. Procedury antydumpingowe przeciwdziałają nieuczciwej konkurencji prowadzącej do destabilizacji rynku w danym kraju należącym do wspólnoty europejskiej.

Jaki jest przykład cła antydumpingowego?

Środki antydumpingowe nie dotyczą tylko ciężkiego przemysłu. Doskonałym przykładem są rowery elektryczne (e-bike) pochodzące z Chin. Kilka lat temu producenci z UE (głównie z Niemiec i Holandii) złożyli skargę, dowodząc, że chińskie e-bike'i zalewają rynek po cenach dumpingowych (m.in. efekt państwowych subsydiów), zagrażając egzystencji europejskich firm.

Komisja Europejska po zbadaniu sprawy przyznała im rację. W rezultacie na rowery elektryczne z Chin nałożono połączone cła antydumpingowe i antysubsydyjne, które dla wielu chińskich producentów sięgnęły łącznie kilkudziesięciu procent (np. 62,1% lub 70,1%). Dla importera oznaczało to, że rower, który dotąd sprowadzał, niemal z dnia na dzień podrożał o ponad połowę, całkowicie zmieniając kalkulację biznesową.

Innym, klasycznym już przykładem, są ceramiczne płytki ścienne i podłogowe również z Chin, które od lat objęte są wysokimi stawkami antydumpingowymi, chroniącymi m.in. polskie, włoskie i hiszpańskie fabryki.

Ile wynosi cło antydumpingowe?

Zapomnijmy o jednej, uniwersalnej stawce. Cło antydumpingowe nie jest stałym podatkiem w kraju importera, jak np. VAT czy akcyza. To precyzyjny środek zaradczy, a jego wysokość jest zawsze wynikiem indywidualnego dochodzenia i jest skalkulowana tak, aby zniwelować „margines dumpingu” – czyli różnicę między ceną rynkową w kraju eksportera a jego zaniżoną ceną eksportową.

W praktyce oznacza to, że stawki są niezwykle zróżnicowane i potrafią być drastycznie wysokie.

Rozpiętość wysokości cła antydumpingowego jest ogromna: od relatywnie niskich, jak 8% czy 12%, przez powszechne stawki rzędu 30-50%, aż po przypadki przekraczające 70% wartości importowanego towaru.

Co istotne, stawki te są sprecyzowane dla produktu i kraju, ale bardzo często są też specyficzne dla konkretnego producenta. W ramach jednego dochodzenia Komisja Europejska może ustalić, że:

• Producent A (który współpracował w dochodzeniu i udowodnił swoje koszty) otrzyma cło w wysokości 19%.
• Producent B (który współpracował częściowo) otrzyma 25%.
• Wszyscy pozostali producenci z tego kraju (którzy nie zgłosili się lub nie współpracowali) zostaną objęci karną, ogólnokrajową stawką w wysokości np. 60%.

To właśnie pułapka dla importerów (zarówno firmy, jak i osoby prywatne) – jeśli dany producent z kraju objętego cłem antydumpingowym nie jest wymieniony z nazwy w rozporządzeniu antydumpingowym, automatycznie podlega on pod najwyższą, „resztkową” stawkę cła.

Cło antydumpingowe na towary z Chin

W globalnym handlu Unia Europejska stosuje środki ochrony rynku wobec wielu krajów, jednak statystycznie i strategicznie żaden inny partner handlowy nie jest objęty aż taką liczbą dochodzeń i ceł antydumpingowych, co Chińska Republika Ludowa.

Nie jest to przypadek. Połączenie ogromnej skali produkcji, specyfiki gospodarki centralnie planowanej oraz strategii zdobywania udziałów w rynku za wszelką cenę sprawia, że chińskie towary są pod stałą obserwacją Komisji Europejskiej. Dla importera oznacza to jedno: fraza „Made in China” powinna być automatycznym sygnałem do weryfikacji, czy na dany produkt nie nałożono dodatkowych opłat. Ignorowanie tego ryzyka to najczęstszy powód, dla którego import staje się drastycznie nieopłacalny.

Jakie towary z Chin są objęte cłem antydumpingowym?

Lista jest długa, obejmuje zaskakująco zróżnicowane kategorie i ciągle pojawiają się na niej nowe pozycje.

Cła są nakładane na 5 lat, ale często są przedłużane po kolejnym dochodzeniu. W rezultacie niektóre produkty są objęte opłatami od dekady lub dłużej.

Ważne jest zrozumienie, że antydumping dotyczy zarówno ciężkiego przemysłu, jak i dóbr konsumenckich. Poniższa lista to jedynie przykłady dające obraz skali – nigdy nie należy traktować jej jako zamkniętej.

Obecnie (lub w niedawnej przeszłości) cłem antydumpingowym objęte zostały m.in.:

• Rowery, zarówno tradycyjne, jak i rowery elektryczne (e-bike) – klasyczny przykład ochrony rynku konsumenckiego.
• Ceramika, w tym płytki podłogowe i ścienne oraz porcelanowe naczynia stołowe i kuchenne.
• Wyroby ze stali i żeliwa – bardzo szeroka kategoria, obejmująca m.in. niektóre rury, złączki, łączniki (śruby, wkręty), druty stalowe, a także stal nierdzewną.
• Produkty z aluminium, np. niektóre aluminiowe folie (używane w gastronomii i gospodarstwach domowych), profile czy felgi.
• Artykuły szklane, w tym szkło płaskie (np. szkło solarne) oraz włókna szklane.
• Wybrane chemikalia, takie jak kwas cytrynowy, glutaminian sodu czy niektóre tworzywa sztuczne.
• Opony (nowe i bieżnikowane) przeznaczone do autobusów lub samochodów ciężarowych.

Jak sprawdzić, obliczyć cło antydumpingowe na produkty z Chin?

Tutaj kończą się domysły, a zaczyna twarda weryfikacja. Nie można polegać na zapewnieniach chińskiego dostawcy – on nie ponosi odpowiedzialności za należności celne w UE. Całkowite ryzyko spoczywa na podmiocie importującym (firmie lub osobie fizycznej).

Jedynym wiarygodnym i prawnie obowiązującym źródłem w przypadku cła antydumpingowego jest Zintegrowana Taryfa Celna Unii Europejskiej, znana jako TARIC.

W Polsce jej krajowym odpowiednikiem jest system ISZTAR4 (Informacyjny System Zintegrowanej Taryfy Celnej). To publiczna, darmowa baza danych prowadzona przez Ministerstwo Finansów.

Aby sprawdzić stawkę cła antydumpingowego dla towarów z Chin, należy wykonać następujące kroki:

1. Zdobyć 10-cyfrowy kod TARIC produktu – nie wystarczy nazwa „rower” czy „śrubka”. Kod ten musi precyzyjnie określać towar (np. 8711 60 10 dla e-bike'ów). Najlepiej uzyskać go od agencji celnej lub ustalić samodzielnie na podstawie klasyfikacji.
2. Wejść na stronę systemu ISZTAR4.
3. Wyszukać kod w przeglądarce taryfowej.
4. Wybrać kraj pochodzenia (Origin): Chiny (CH) – to podstawa, gdyż opłaty zależą od pochodzenia produktu.
5. Przeanalizować sekcję „Środki (Measures)” – system pokaże wszystkie należności dla importu z Chin:
   • Najpierw zobaczymy standardowe cło („cło erga omnes”, czyli dla wszystkich krajów trzecich).
   • Następnie należy szukać pozycji: „Cło antydumpingowe” (lub „Cło antysubsydyjne”).

Jeśli taka pozycja istnieje (stwierdzono występowanie dumpingu), oznacza to, że produkt jest objęty dodatkową opłatą. System wskaże jej wysokość (procentową lub kwotową) oraz numer rozporządzenia UE, które ją wprowadziło. Jeśli tej sekcji nie ma – produkt (na ten moment) nie jest objęty antydumpingiem.

Przesyłki do Chin w ramach epaka.pl

Handel z Chinami to droga dwukierunkowa. Podczas gdy importerzy zmagają się z opłatami antydumpingowymi przy imporcie, polscy przedsiębiorcy i osoby prywatne coraz częściej stają przed wyzwaniem eksportu – wysyłki towarów, dokumentów czy próbek do Chińskiej Republiki Ludowej. Rynek ten, choć odległy, stał się dostępny logistycznie dzięki platformom brokerskim takim jak epaka.pl.

Nasza platforma działa jako pośrednik i integrator, oferując w jednym miejscu usługi wielu renomowanych przewoźników międzynarodowych, którzy realizują transport lotniczy do Azji – m.in. FedEx, DHL czy UPS. Dla nadawcy oznacza to przede wszystkim wygodę i optymalizację kosztów.

Zamiast negocjować umowy z każdym kurierem osobno, użytkownik epaka.pl może:

1. Porównać ceny – po wprowadzeniu parametrów paczki (waga, wymiary) w formularzu nadania system wyświetla oferty różnych przewoźników, pozwalając wybrać opcję najtańszą lub najszybszą.
2. Skompletować dokumenty – przy wysyłce poza Unię Europejską, do kraju takiego jak Chiny, niezbędna jest odprawa celna eksportowa. Nasz serwis prowadzi użytkownika przez cały proces generowania niezbędnych dokumentów, które należy dołączyć do paczki.
3. Zamówić odbiór – kurier odbiera przesyłkę bezpośrednio od nadawcy (z domu lub firmy) w wyznaczonym terminie. Można ją też dostarczyć do jednego ze stacjonarnych punktów nadania.
4. Śledzić przesyłkę (tracking) – zintegrowany system śledzenia pozwala monitorować status paczki od momentu nadania aż do jej doręczenia w Chinach.

Należy jednak pamiętać, że co prawda korzystanie z epaka.pl ułatwia proces nadania przesyłki, ale nie zwalnia nadawcy z odpowiedzialności za to, co znajduje się w jej wnętrzu i za prawidłową deklarację. Chińskie służby celne są bardzo restrykcyjne.

Istotne jest rzetelne opisanie zawartości (unikanie ogólników typu „gift” czy „sample”) oraz podanie jej realnej wartości. Od tego zależy, czy przesyłka zostanie sprawnie odprawiona po stronie odbiorcy, czy też zostanie zatrzymana w chińskim urzędzie celnym do czasu wyjaśnień lub uiszczenia przez adresata lokalnych podatków i ceł importowych.

Opłaty antydumpingowe na rynku zagranicznym, cło antydumpingowe na towary z Chin – podsumowanie

Niska cena przy imporcie towarów bywa pułapką, za którą kryje się cło antydumpingowe – finansowy instrument obronny UE, ustanowiony w celu ochrony krajowych przemysłów państw członkowskich przed nieuczciwymi praktykami handlowymi krajów spoza Unii Europejskiej.

Opłata ta jest naliczana dodatkowo (dokładnie cło antydumpingowe nakłada Komisja Europejska) na towary importowane, obok standardowego cła, i potrafi (jak w przypadku rowerów elektrycznych czy ceramiki) drastycznie podnieść końcowy koszt zakupu, niwecząc całą marżę.

Odpowiedzialność za weryfikację obciążeń spoczywa wyłącznie na importerze. Zapewnienia chińskiej fabryki nie mają mocy prawnej, a jedynym wiarygodnym źródłem jest unijna baza TARIC (w Polsce dostępna jako system ISZTAR4). Pominięcie tej weryfikacji to prosta droga do finansowych kłopotów.

Zupełnie inne wyzwania niesie wysyłka towarów do Chin. Tutaj istotna staje się logistyka i sprawne pokonanie barier celnych po stronie chińskiej. W tym procesie wsparciem okazują się platformy brokerskie, takie jak epaka.pl, które agregują oferty globalnych przewoźników i maksymalnie ułatwiają proces nadania.

Ostatecznie, czy importujemy towary objęte ryzykiem regulacji antydumpingowych (wymierzonych w dumping cenowy, dumping kosztowy), czy wysyłamy paczki, wymiana towarowa z Chinami wymaga dogłębnego zrozumienia opisywanych procedur i korzystania z odpowiednich narzędzi – baz taryfowych i sprawdzonych operatorów logistycznych.